Myglusveppur getur verið hættulegur mönnum og því nauðsynlegt að bregðast við leiki grunur um að hann sé til staðar.
Myglusveppir og gró þeirra finnast alls staðar í náttúrunni. Myglusveppir tilheyra svokölluðum sundrendum og hafa það hlutverk að brjóta niður og flýta fyrir rotnun á lífrænum leifum. Utandyra eru þeir skaðlausir en ef þeir hreiðra um sig inni í húsum, eins og stundum gerist, geta þeir verið afar óheilsusamlegir.
Til þess að myglusveppir geti þrifist í híbýlum þurfa þeir raka, súrefni og fæðu. Myglusveppir geta myndast á aðeins 24-48 klukkustundum við rétt skilyrði, til dæmis ef leki hefur komist að híbýlum. Þeir breiðast oft hratt út. Myglusveppirnir geta nýtt sér nánast öll lífræn efni sem í boði eru sem fæðu. Algengast er að finna myglusveppi í kjöllurum, baðherbergjum, þvottahúsum, í skápum undirvöskum og öðrum stöðum þar sem hætta er á langvarandi raka.
Myglusveppir gefa frá sér gró og aðra sveppahluta sem berast út í loftið. Þessir sveppahlutar geta innihaldið skaðleg efni, svokölluð sveppaeiturefni (e. mycotoxin) en þau eru afleidd efnasambönd sem þeir seyta. Þessi eiturefni geta haft skaðleg áhrif á heilsu fólks.
Eiturefni frá myglusveppum geta borist inn í líkamann við öndun, með snertingu eða í gegnum húð. Oft gerist það álöngum tíma þannig að einkennin koma fram smám saman. Áhrif myglusveppa á heilsu fólks eru bæði mismunandi á milli sveppategunda og eins eru þau mjög einstaklingsbundin en þau eru gjarnan flokkuð í ofnæmi, ertingu og eitranir.
Einkennin líkjast oft flensueinkennum og því getur verið erfitt að greina orsök slappleikans. Algengt er að einkennin tengist efri hluta öndunarvegar, séu höfuðverkur, erting í augum, stíflað nef og hósti. Einnig getur fylgt magaverkur og óþægindi í maga svo nokkur dæmi séu nefnd. Sumar algengar tegundir myglusveppa geta valdið ofnæmi og astma eða gert astma verri hjá þeim sem þjást af honum.
Því lengur sem fólkið dvelur í húsi þar sem myglusveppir hafa hreiðrað um sig þeim munmeiri verða áhrifi n en ungum börnum, gömlu fólki og þeim semglíma við sjúkdóma er mest hætta búin.
IAQ sveppaprófið greinir þá sveppi sem framleiðandinn hefur skilgreint sem varasama fólki, en þeir fyrirfinnast meira eða minna allir í íslenskum húsum. Algengustu ættkvíslir sem finnast í íslenskum húsum og eru skilgreindar sem varasamar:
Stochybotrys (Chartarum og echinata): Oft talað umStochybotrys Chartarum sem „svarta sveppinn“ þótt mjög margir myglusveppir séu svartir að sjá. Framleiðir sveppaeiturefni og er talinn mjög varasamur mönnum.
Aspergillus: Margar Aspergillus tegundir geta framleittsveppaeiturefni; sum hver eitruðustu sveppaeiturefnin sem þekkjast. Aspergillus tegundin veldur ofnæmi. IAQgreiningarprófið greinir einungis Aspergillus tegundir sem framleiðandi telur varasamar (dæmt út frá þekkingu þeirravísindamanna)
Penicillium: Margar Penicillium tegundir geta framleitt sveppaeiturefni. Penicillium tegundir geta valdið ofnæmi.
Chaetomium (bara ein undirtegund: globosum): Framleiðir sveppaeiturefni. Algengur á Íslandi.
Ein ættkvísl sem kallast Cladosporium er ekki greind með sveppaprófinu. Þetta er algengur sveppur í húsum bæði á Íslandi og í Bandaríkjunum. Framleiðandinn tók þá ákvörðunað láta greiningarprófin ekki nema hann, vegna þess hve afskaplega sjaldgæft er að hann valdi vandamálum í fólki. Það er þá helst ofnæmi, en jafnvel það er ekki algengt.
Hafa ber í huga að ef myglusveppur er sjáanlegur með berum augum í húsnæði og hann greindur sem hættulaus, þá erþað samt sem áður merki um það að aðstæður í viðkomandi húsnæði séu ákjósanlegar til myglusveppavaxtar. M.ö.o. aðstæður eru þá greinilega slíkar að hættulegu tegundirnar geta auðveldlega blossað upp.
Skemmuvegi 2a
200 Kópavogur
Kt. 460169-3219
Vsk.nr. 03394